Ξαφνικά ανακαλύψαμε ότι οι πολιτογραφήσεις δεν είναι καλό πράγμα;
Όταν πριν από ενάμιση μήνα δημοσιεύτηκαν οι πρώτες ανακοινώσεις για το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για τις κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις, θυμίσαμε σε αυτή τη στήλη τον κανόνα πως όταν ευθύνονται όλοι, στο τέλος δεν ευθύνεται κανένας. Αλλά στην περίπτωση των πολιτογραφήσεων ευθύνονταν όλοι. Όχι το ίδιο, στον ίδιο βαθμό, στον ίδιο χρόνο και στην ίδια συχνότητα, ασφαλώς. Με τη χθεσινή δημοσίευση του πορίσματος της Επιτροπής, επιβεβαιώνεται πως δεν είναι μόνο τα αρμόδια υπουργεία και η κυβέρνηση γενικά (μαζί υπηρεσιακοί λειτουργοί για προϊστάμενοι) που ευθύνονται για την εμπορευματοποίηση των κυπριακών – ευρωπαϊκών διαβατηρίων, αλλά και άλλοι σημαντικοί παράγοντες που σήμερα εμφανίζονται και ως επικριτές. Εκ τους ασφαλούς, βέβαια. Η Επιτροπή καταγγέλλει τη Βουλή ότι δεν άσκησε οποιονδήποτε έλεγχο, δεν έλαβε οποιαδήποτε μέτρα, δεν θέσπισε κανονισμούς, παρά την υποχρέωσή της. Καταγγέλλονται παρόχοι υπηρεσιών (δικηγορικά, ελεγκτικά, εταιρείες ανάπτυξης γης και ‘consultants’/‘σύμβουλοι’), ότι είτε δεν διενεργούσαν τους απαραίτητους ελέγχους σε σχέση με τις πρόνοιες του Νόμου είτε απέκρυπταν σημαντικές πληροφορίες για το ποιόν του επενδυτή. Καταγγέλλεται επίσης και η Ελεγκτική Υπηρεσία ότι παρά τις ευρείες εξουσίες δεν επιτέλεσε το έργο της.
Κανένας από όλους αυτούς, πολιτικούς, παράγοντες και θεσμούς δεν είχε άγνοια του τι συντελείτο με τις πολιτογραφήσεις. Είναι κανείς που δεν γνώριζε πως η Κύπρος εμπορευόταν την ευρωπαϊκή υπηκοότητα, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση έδειχνε ανοχή, κατανοώντας τις συνθήκες κρίσης που η Κύπρος βίωνε την τριετία 2012-2015; Έχουμε λησμονήσει ότι ο υπουργός Εσωτερικών, Σωκράτης Χάσικος κάλεσε την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή να μαζέψει τη γλώσσα της, όταν κόμπαζε για τα 4,5 δις που φέραμε (ως τότε) μέσω των πολιτογραφήσεων; Στην έκθεση της ερευνητικής επιτροπής καταγράφεται η μαρτυρία του τότε υπουργού, Χάσικου, ότι ο ίδιος βρισκόταν σε συνεχή συνεννόηση με την Κομισιόν, (μέσω του Κύπριου επιτρόπου Χρήστου Στυλιανίδη) προκειμένου η ΕΕ να δείξει, όπως και έγινε, ανοχή μέχρι που η Κύπρος εξέλθει του Μνημονίου. Επρόκειτο για μια μεγάλη εκούσια θυσία της Ευρώπης προς τη χειμαζόμενη Κύπρο, την οποία όμως κάποιοι δεν εκτίμησαν. Αντίθετα θέλησαν να στρέψουν τα βέλη κατά της Ευρώπης και του Κύπριου επιτρόπου.
Λοιπόν. Το έχω γράψει και θα το επαναλάβω. Αν υπάρχει πραγματικό ζητούμενο στην έρευνα της επιτροπής, δεν είναι ο εντοπισμός της μαζικής παρανομίας από τα πολιτικά πρόσωπα, τους θεσμούς και τους αξιωματούχους του κυπριακού κράτους, για τα οποία όλοι γνωρίζαμε, αλλά οι λαμογιές που επιστράτευσαν διάφοροι για ίδιο όφελος. Η επιτροπή εντόπισε ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες που βαρύνουν κυρίως αιτητές-επενδυτές, και επιχειρηματίες αλλά και παρόχους ή και συνεργάτες τους. Επιπρόσθετα εντοπίστηκαν και ενδεχόμενες πειθαρχικές ή δεοντολογικές ευθύνες. Αυτά είναι που η κοινωνία θέλει να μάθει. Ποιοι, πώς και πόσο θησαύρισαν εκμεταλλευόμενοι τις οικονομικές ανάγκες της Κύπρου και την μεγαλοψυχία που η Ευρώπη επέδειξε στη χώρα μας. Και να υποστούν τις συνέπειες.